Leiderschap: Wat motiveert ons?

Als je kijkt naar motivatie, is er sprake van een kloof tussen wat de wetenschap weet en wat het bedrijfsleven doet. Dit stelt Daniel Pink in zijn boek Drive, de verrassende waarheid over wat ons motiveert.

Naast onze biologische drijfveer die gericht is op eten, drinken en voortplanten, is er nog een tweede al lang bekende drijfveer: we reageren op externe beloningen en straffen. Deze tweede drijfveer werkt alleen bij routinematige taken, die op regels zijn gebaseerd. Maar dergelijk werk komt steeds minder vaak voor of wordt uitbesteed aan landen waar het goedkoper kan worden gedaan. Onze huidige samenleving stelt andere eisen aan de manier waarop mensen gemotiveerd kunnen worden. 

Derde drijfveer
Halverwege de twintigste eeuw ontdekten gedragswetenschappers dat mensen een derde drijfveer hebben, door sommigen ‘intrinsieke motivatie’ genoemd. Deze derde drijfveer wordt door drie elementen gevoed: autonomie, meesterschap en zingeving.

Autonomie

Mensen hebben autonomie nodig ten aanzien van hun taak, tijd, team en hoe zij hun werk kunnen uitvoeren. Het gaat hierbij om zelf keuzes kunnen maken, niet zozeer over onafhankelijk zijn van anderen.

Meesterschap

Betrokkenheid is van groot belang voor de derde drijfveer. Alleen betrokkenheid kan meesterschap opleveren, beter worden in iets wat ertoe doet. Daarbij is het belangrijk dat het uit te voeren werk precies aansluit bij je capaciteiten: niet te moeilijk en niet te makkelijk. Meesterschap is ook een mentaliteit: het vermogen om je capaciteiten te zien als oneindig verbeterbaar, wetende dat je meesterschap in feite nooit volledig zult bereiken. Maar daardoor blijft het streven ernaar stimuleren.

Zingeving (purpose)

Mensen zijn van nature op zoek naar zingeving, naar een doel dat groter en belangrijker is dan winst of zijzelf. Bij de derde drijfveer neemt maximalisatie van zingeving als ambitie en leidraad zijn plaats in naast winstmaximalisatie.

Verbinding

In de self-determination theory, de inspiratie voor Daniel Pink zijn boek Drive, wordt naastm autonomie, competenties (als in meesterschap), ook verbinding (betekenisvolle sociale relaties) genoemd als basisbehoefte. We ervaren eerder zingeving bij mensen met wie we ons verbonden voelen. Op dat element gaat Pink in zijn boek verrassend genoeg weinig in.